Doğa ve insan
İnsanla doğal unsurlar arasındaki etkileşimleri kendi
prensipleri (nedensellik, dağılış ve karşılıklılık) doğrultusunda inceleyen
bilimler topluluğuna Coğrafya denir.
Doğal Unsur
Doğal çevreyi oluşturan unsurların tamamı doğal unsurdur. Bu
unsurlar kendine özgü yaşam alanı olan dört ortamdan oluşur. Bunlar;
Atmosfer (Hava Küre): Dünya'yı çepeçevre saran çeşitli gazlardan
oluşan doğal bir ortamdır.
Litosfer (Taş Küre): Yerkürenin katı kabuğuna verilen isimdir.
Kayaçlar, dağ, vadi, plato gibi yer şekilleri litosferi oluşturan unsurlardır.
Hidrosfer (Su Küre): Litosfer üzerinde bulunan okyanus,
deniz, akarsu, göl, bataklık ve yer altı sularına verilen isimdir.
Biyosfer (Canlılar Küresi): Doğal ortam içinde yaşayan canlıların
oluşturduğu sisteme verilen isimdir. Bitkiler, hayvanlar, insanlar biyosferi
oluşturan unsurlardır.
Dünyamızı oluşturan bu dört farklı ortam birbiriyle
karşılıklı ilişki ve etkileşim içindedir. Bu karşılıklı ilişki ve etkileşimin
nedenlerini ve sonuçlarını coğrafya incelemektedir.
Coğrafyanın İlkeleri:
1) Nedensellik İlkesi: Olayların oluşum nedenlerini
araştırır.
2) Dağılış ilkesi: Coğrafi olayların yeryüzündeki dağılışını
inceler. Haritalar bu prensip doğrultusunda oluşturulur.
3) Karşılıklılık İlkesi: Coğrafi olayların birbirleriyle
karşılıklı ilişkilerini inceler.
Coğrafyanın Bölümleri
I.
Fizikî Coğrafya
Jeomorfoloji (Yer şekli bilimi)
Hidrografya (Su bilimi)
Klimatoloji (iklim bilimi)
Biyocoğrafya (Canlılar bilimi)
II. Beşerî Coğrafya
Nüfus Coğrafyası
Yerleşme Coğrafyası
Tarım Coğrafyası (Hayvancılık - Ormancılık
Maden Coğrafyası
Sanayi Coğrafyası
Ulaşım Coğrafyası (Haberleşme - iletişim)
Turizm Coğrafyası
Sağlık Coğrafyası
Siyasi Coğrafya
Enerji Coğrafyası