Çıkan sorulara baktığımızda cümlenin başında, ortasında veya sonunda boş bırakılan yerlerin uygun ifadelerle tamamlanması istenmektedir. Bize düşen ise cümleyi bir bütün olarak değerIendirip çağrışımları dikkate almaktır. Bu çağrışımlar yardımıyla cümleyi anlamsal olarak tamamlayan ifadeye ulaşmaktır.
Soru:
␥❅Önemli olan okuduğunuz kitapların
sayısı değil.. ↔cümlesinde yargı tamamlanmamıştır.
1) ..bu
kitapların yaşamımıza ne kattığıdır ↔sözleri boş bırakılan yere
getirilebilir. Çünkü kitabın okur için önemli olabilecek bir özelliği dile
getirilmiştir.
2) ..onlardan
edindiğimiz bilgilerle yeni bir dünya kurabilmemizdir. ↔sözü
de getirilebilir. Çünkü bu sözle de kitabın yararından söz edilmiş olur.
3) onların
eleştirmenlerce nasıl değerIendirildiğidir. ↔sözü
getirilemez. Çünkü bu söz kitabın niteliğiyle ilgili değildir. Yani kitabın
okura kazandırabileceği olumlu bir durumu içermez. Dolayısıyla cümlede
anlatılmak istenen düşünceye uygun bir anlam vermemektedir.
→Kimi
cümle tamamlama sorularında ise eksik bırakılan kısmı tamamlayacak
sözlerle ilgili bazı özellikler verilir ve cümlenin bu özelliklere göre
tamamlanması istenir.
Soru:
␥❅Bu kez de başarılı olamadım sözleri
aşağıdakilerin hangisiyle sürdürülürse cümle
"bir işte kendine güvenini yitirmiş bir insanın
durumunu yansıtır” diye düşündüğümüzde cümlenin sonuna:
1) ..yalnız
bu işin peşini bırakacak değilim.cümlesi getirilemez, bu durumda kişinin
mücadeleci olduğu anlatılmış olur.
2) bir
daha böyle bir işe girişmemeliyim. cümlesi getirilebilir. Böyle diyen
bir kişinin artık kendine güvenmediği anlaşılmış olur.
→Kimi
cümle tamamlama sorularında ise karşılıklı konuşma sırasında bir kişinin
sözlerinin tamamlanması istenir. Bu durumda konuşmanın akışına dikkat
edilmelidir.
Soru:
␥❅
- Bugün
gelmeyecekti?
-……………
- Öyleyse ona da
bir iş verelim.
- Verelim ya!
Bu konuşmada boş bırakılan yere ne getirilebileceğine
baktığımızda birinci cümlede kişinin gelmeyeceği söylenmiş, üçüncü cümlede
gelmeyeceği söylenen kişiye de iş verilmesi önerilmiş. Öyleyse gelmeyecek olan
kişi gelmiştir. Demek ki boş bırakılan yerde o kişinin geldiği belirtilmiştir.
Öyleyse boş bırakılan yere "Ama geldi.”
cümlesi ya da onun geldiğini belirten başka bir cümle getirilebilir.
→Kimi
cümle tamamlama sorularında ise bir yargı verilir ve bu yargıdan sonra hangi
yargının getirilip getirilmeyeceği sorulur. Bu tip sorularda verilen örnek
cümlenin ana düşüncesinin doğru bir biçimde belirlenmesi gerekir.
Soru:
␥❅Sanatçı her sergisinde yeni
arayışların, yeni düşüncelerin ürünü olan yapıtlara yer veriyordu.
1)Yapıtlarında
kendinden önceki sanatçıların deneyimlerine bağlı kalıyordu. cümlesiyle
sürdürülemez Çünkü bu durumda örnek cümlede söylenenlerle çelişilir.
2)Yapıtlarında
herkeste aynı etkiyi ve düşünceyi uyandıran bir renk uyumu göze çarpıyordu.
cümlesi getirilemez. Çünkü bu durumda örnek cümleyle
ilgisi olmayan bir cümle söylenmiş olur.
3) Yapıtlarında
denenmemişi deniyor, kendine özgü bir üslup yaratıyordu.cümlesi
getirilebilir. Çünkü bu sözler örnek cümlede verilmek istenen düşünceyi
pekiştirir.
Çıkmış Soru
Her ressam, aynı doğa parçasını tuvaline farklı
biçimlerde yansıtır.
Bu cümlenin sonuna, düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisinin getirilmesi uygun olmaz?
A) Doğa, her sanatçı için değişmez bir konu alanıdır.
B) Çünkü olaylara, durumlara bakış açısı sanatçıdan
sanatçıya değişir.
C) Bu, aynı zamanda biçemle ilgili bir durumdur.
D)Bunda sanatçının doğayı algılama biçiminin etkisi
vardır.
E) Bunu, yaratıcılığın bir gereği sayabiliriz.
Cevap
Cümlede her ressamın, doğa parçasını tuvaline farklı
biçimlerde yansıttığından söz edilmiştir. Cümlenin sonuna da bu farklı
biçimlendirmeyi destekleyen yargılar getirilebilir. A seçeneği, doğayı farklı
biçimlendirme yargısını içermediğinden örnek cümlenin sonuna getirilemez.
Cevap A
Çıkmış Soru
Ailede tüm yükümlülükleri üzerlerine alan, çocuklarını
her bireyler türlü sorumluluktan uzak tutan anne babalar ……. yetiştirirler.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere
aşağıdakilerden hangisi getirilebilir?
A) her bakımdan kendilerine benzeyen
B) işini seven, görevlerinin bilincinde olan
C) bulundukları her ortama kolayca uyum sağlayan
D) karşılaştıkları güçlükleri yenmek için her türlü yola
başvuran
E) yaşamını biçimlendiremeyen, başkaları tarafından
yönetilmeyi bekleyen
Cevap
Ailede her türlü sorumluluktan uzak yetiştirilen
çocuklar, ileride sorumluluk alamayan, hep başkalarından yardım bekleyen, kendi
işini yapamayan bireyler olarak yetişirler. E seçeneğindeki sözler paragrafı
tamamlamaya uygundur.
Cevap E