» Özel Konum: Herhangi bir noktanın kıtalara ve okyanuslara, ulaşım yollarına, boğazlara, komşularına ve yer şekillerine göre konumudur.
Türkiye'nin Özel Konumunun Sonuçları
1) Üç tarafının denizlerle çevrili olması
Bunun sonucunda;
—Kıyılarda denizel iklim görülür
—Kıyılarda sıcaklık farkı azdır
2) Ortalama yükseltisinin fazla olması ve yükseltisinin
batıdan doğuya doğru artması
Bunun sonucunda;
—Batıdan doğuya doğru sıcaklık
azalır
—Akarsuların akış hızı adar
3) Yeryüzü şekillerinin çeşitlilik göstermesi
Bunun sonucunda;
—Kısa mesafelerde farklı iklim ve
bitki örtüsü görülür
—Aynı anda farklı mevsim
özellikleri yaşanır.
örneğin;
Yaklaşık olarak aynı paralel üzerinde bulunmasına rağmen,
yükselti farkından dolayı, Ankara'da bahar mevsiminin özellikleri
görülürken aynı anda Erzurum'da kış mevsimi özelliklerinin başlamış
olması özel
konumun sonucudur.
4) Türkiye'de dağların doğu-batı doğrultusunda uzanması
Bunun sonucunda;
—Ulaşım doğu-batı doğrultusunda
daha yoğundur .
—Karadeniz ve Akdeniz'in nemli
havası iç kesimlere ulaşamaz
—Denizel etki iç kısımlara
sokulamaz
—Akdeniz ve Karadeniz bölgelerinde
kıyı ile iç kesim arasındaki ulaşım geçitlerle sağlanır .
—Ege’de ulaşım kolaydır.
Dağlar kıyıya diktir.
5) Engebeli arazi yapısına sahip olması
Bunun sonucunda;
—Gerçek alan ile izdüşüm alanı
arasındaki fark fazladır.
Türkiye göreceli konum gereği yüksekliği fazla olan bir
ülkedir. Ortalama yükseklik 2000 m dir.
En yüksek yer Doğu Anadolu, en alçak yer Marmara bölgesidir.
Batıdan doğuya doğru gittikçe yükseklik artar. Sıcaklık azalır. Gerçek alan ile
izdüşüm arasındaki farkın en fazla olduğu yer doğu Anadolu(Yükseklik fazla), en
az olduğu yer Marmara’dır. (Yükseklik az)
6) İstanbul ve Çanakkale boğazlarına sahip olduğundan
önemli ulaşım yolları üzerinde yer alması
Bunun sonucunda;
—Farklı kültürlere ait çeşitli
medeniyetlerin izlerine rastlanır
7) Orta Doğu'nun doğal gaz ve petrol kaynaklarının taşınmasında
jeopolitik öneminin fazla olması,
Transit Ticaret yolları vardır.
(İpek yolu ve Baharat yolu gibi önemli ticaret yollarının bulunması.
Deniz, Demir, Kara,Hava (Ucuzdan pahalıya doğru) taşımacılığı
yapılabiliyor olması.)
8) Asya ve Avrupa arasında bir köprü durumundadır.
9) Üç tarafı denizlerle çevrili olması Akdeniz’de deniz
turizmi, Karadeniz’de balıkçılığı geliştirmiştir.
10)Trabzon’un ve Antalya’nın demir yolu bağlantısı yoktur.
Yeryüzü şekillerinden dolayı.
11)İpek Demir yolu hattı. Çin’de başlar, Gürcistan’dan (Aktaş
sınır kapısı) ,Anadolu, Trakya, Bulgaristan kapıkule sınır kapısından Avrupa’ya
geçer.
Not: Ovit Erzurum’u
Rize’ye bağlayan en uzun tünel
12)Türkiye’nin madenlerinin olması arazi konumuyla
ilgilidir. Arazide özel(göreceli) konum etkisindendir.