Paragraf Konusu Özet

 Paragraf: bir yazının düşünce bütünlüğü taşıyan en büyük birimidir. Bir ana düşünce etrafında, belirli bir düzen içinde bir araya getirilen cümlelerden oluşur.

Paragrafin Bölümleri:

Giriş Bölümü: Bir cümleden oluşur ve konuya giriş yapılır. Bu cümlede kendisinden önce cümle gerektiren ifadeler ile "fakat, ama, ancak, halbuki, oysaki" gibi bağlaç, "bu, şu, o" gibi işaret sıfatı ve zamirleri bulunmaz.

Gelişme Bölümü: Bir cümleden oluşabilir; ancak genellikle birden fazla cümleden meydana gelir. Girişte verilen konunun açıklandığı, betimlendiği, tartışıldığı, öykülendiği bölümdür. Paragrafın yardımcı düşünceleri, bu bölümde sıralanır. Bu bölümde düşünceyi geliştirme tekniklerinden (açıklama, karşılaştırma, tanık gösterme, örnekleme vb.) yararlanılır.

Sonuç Bölümü: Paragrafta ele alınan düşüncenin sonuca bağlandığı bölümdür. Sonuç cümlesi genellikle tek cümleden oluşur.

Paragrafta Konu: Paragrafta üzerinde durulan düşünce, kavram, duygu, olay konuyu oluşturur. Konu, başlık gibi tek bir sözcük veya bir sözcük grubu biçimindedir.

Konuya Bakış Açısı: Bir konunun tüm yönleri, ancak bir yazıda ele alınabilir. Bu nedenle bir yazıda anlatılabilecek konunun sadece bir yönü paragrafta İfade edilir. Bu yöne konu sınırlandırılmasıyla ulaşılır. Sınırlı konuya farklı yazarların değişik şekilde yaklaşmalarına bakış açısı denir.

Ana Düşünce: Her yazan yazı yazmaya yönelten bir neden vardır. Yazarın bir yazıda anlatmak istediği düşünce, o yazının ana düşüncesidir.

Yardımcı Düşünceler: Paragraftaki ana düşünceyi destekleyen ve onu açıklayan, geliştiren düşüncelere yardımcı düşünce denir. Yardımcı düşünceler, ana düşünceyi anlam yönüyle bütünler niteliktedir.

Paragraf Çeşitleri:

Olay Paragrafı: Hikâye, roman gibi olaya dayalı bir konunun ele alındığı paragraflardır. Genellikle bu tür paragraflar belirli bir olay örgüsünün anlatıldığı türlerde kullanılır.

Düşünce Paragrafı: Düşünce paragraflarında yazarın bir konuyla İlgili olumlu ya da olumsuz görüşleri anlatılır. Yazar, kendine göre doğru birtakım yargılarım okuyucuya aktarır.

Duygu Paragrafı: Şiirlerde ve şiire yakın düzyazılar (mensur şiir gibi)da kullanılan paragraf türleridir. Bu tür paragraflarda ya da şiirlerde düşünce değil, duygu ön plandadır.

Tümevarım Paragrafı: Konunun açıklayıcı cümlelerinin paragrafın başında yer aldığı, bu cümlelerden sonra ana düşünce cümlesinin ele alındığı paragraf türüdür. Önce verilen yardımcı düşünceler okuyucuyu bir sonuca götürür; bu sonuç ana düşünce cümlesidir.

Tümdengelim Paragrafı: Ana düşüncenin paragrafın ilk cümlesinde verildiği, bundan sonra ana düşüncenin yardımcı düşünce cümleleriyle açıklandığı paragraf türüdür. Sonuç cümlesiyle paragraf bir sonuca ulaştırılarak sonlanır.

Paragraf Oluşturma: Her paragraf kendi içinde dil ve düşünce bütünlüğü taşır. Dil ve düşünce bütünlüğü, ayrı ayrı verilmiş bir paragraf cümlelerini yerlerine yerleştirmede yardımcı olur. Paragrafta yer alacak öncelikle ilk cümle tespit edilir (Bu ilk cümlenin özellikleri yukarıda giriş cümlesinde açıklanmıştı.). Bu cümleden sonra gelebilecek cümleye, bu cümlede yer alan sıfat, zamir ve bağlaçlar ile düşünce bağına bakılarak karar verilir.

Boş Bırakılan Yeri Tamamlama: Öncelikle paragrafta verilen ana düşünce cümlesi bulunur. Boş bırakılan yerden önceki ve sonraki cümle okunur. Bu iki cümlenin dil ve düşünce bağıyla ilişkili ve ana düşünceye uygun cümle, seçenekler arasından seçilir.

Paragrafın Başlığı: Paragrafın başlığını bulmak için öncelikle paragrafın bütünü okunur ve ana düşüncesi tespit edilir, Paragrafta işlenen konuya ve ana düşünce cümlesine uygun başlık seçilir. Başlık bir bakıma konunun ve ana düşüncenin bir sözcükten veya sözcük grubundan oluşan bir çeşit özeti niteliğindedir.

Yorumlar


EmoticonEmoticon

reklam alanı