Ugurlar

Tarih    Yorum   

→ Kurucusu Kutluk Bilge Kül Kağan'dır.

→Uygur kelime olarak "Akraba / Müttefik, hücum eden, Şahin kadar süratli" anlamlarına gelir.

→İlk başta merkezi Ötiken(Toprak Ana) olmasına rağmen şehir nüfusu arttıkça Karabalsagun (5 Balıg / Ordu Balıg) şehrine taşınmışlardır.

→Karluk ve Basmillerle birleşip Göktürk devletine son verip kendi devletlerini kurmuşlardır.

→Bögü Kağan döneminde Mani / Manihaizm dinine geçmişlerdir.

→Bögü Kağan Manihaizm dinini halkına kabul ettiren ilk ve tek hükümdardır.

→Manihaizm dini hayvansal gıda tüketimini ve savaşmayı yasakladığı için  göçebe yaşam tarzını bırakıp yerleşik hayata geçmişlerdir.

👉Manihaizm dininin Uygurlar üzerine etkileri;

→ Savaşçılık özelliklerini kaybetmişlerdir.
→Hayvancılık önemini kaybetmiş ve tarıma geçmişlerdir. (tarım=yerleşik hayat)
→Ticaret gelişmiş, bilim ve sanatla uğraşmaya başlamışlardır.
→Halkın yeni dini öğrenmesi için çok sayıda kitap yazmak için harf hareketli kalıpları kullandılar.(matbaanın atası)

👉 Uygurların Türk Tarihindeki Önemi

→Yerleşik hayata geçen ilk Türk devletidir.

→Türk tarihinin ilk şehirlerini kurmuşlardır. (Beşbalık, Ordubalık, Turfan...)

→Kağıt ve matbaayı (Hareketli harfler, tahtadan harfler) kullanan ilk Türk devletidir.

→İlk kez kütüphane kuran Türk devletidir.

→Töreyi yazılı hale getirerek, yazılı hukuk kuralları oluşturan ilk Türk devletidir.

→İlk defa şan, opera ve pantomim kullanmışlardır.

→Orta oyununu bularak Türk tiyatrosunun temelini oluşturdular.

→İlk defa kağıt para kullandılar.(ÇAV denirdi)

→Mimari eserler (tapınak, saray, ev vb.) bırakan ilk Türk devletidir.

→Ciltçilik, fresk ve minyatür sanatının ilk örneklerini vermişlerdir.(Fresko: Duvara yapılan resim)

→Kendilerine özgü 14-18 harfli bir alfabe oluşturmuşlardır. ('Soğd alfabesi'nden etkilenmişlerdir.)

→Göktanrı inancını terk eden ilk Türk devletidir.

→Karabalsagun, Şine-usu, Moyen-çur, Taryat ve Süci yazıtlarını bırakmışlardır.

→Mimaride Türk üçgeni tarzını ortaya koymuşlar ve tapınaklarını şehrin ortasına yaparak Selçuklu ve Osmanlı Külliye mimarisine öncülük etmişlerdir.

Kırgızlar tarafından yıkılan devlet Sarı Uygurlar ve Turfan Uygurları olarak ikiye ayrılmışlardır.

Önceki Konu	Sonraki Konu
II. Göktürk Devleti	Avarlar/Aparlar